Lotus
ดอกบัว
(Lotus)
ดอกไม้ชนิดนี้เป็นที่คุ้นเคยกั นดีสำหรับคนไทยและชาวพุทธทั้ งหลาย เนื่องด้วยดอกบัวเป็นดังดอกไม้ แทนความสงบและบริสุทธิ์ มันผุดขึ้นมาจากโคลนตม ค่อย ๆ โผล่ดอกตูมขึ้นเหนือผิวน้ำ และบานไสวสวยงามได้ในที่สุด นอกจากดอกบัวจะมีความหมายต่อศาส นาพุทธแล้ว มันยังมีความหมายต่อศาสนาฮินดู และตำนานของอียิปต์ด้วยเช่นกัน แม้จะมีการตีความแตกต่างกั นออกไปบ้าง แต่ก็ยังมีความคล้ายคลึงร่วมกั นอยู่ด้วย ดังที่จะได้นำเรื่องราวของดอกบั วตามความเชื่อจากแหล่งทั้ งสามมาบอกเล่าสู่กัน ต่อไปนี้
ความหมายของดอกบัวตามตำนานอียิ ปต์โบราณ
ในดินแดนของอียิปต์โบราณนั้นมี ดอกบัวสองชนิดที่ขึ้นอยู่ คือ ดอกบัวสีน้ำเงิน และดอกบัวสีขาว และหากสังเกตดูในจารึกอักษรภาพ หรือไฮโรกลิฟฟิก ก็จะพบว่ามีภาพของดอกบั วปรากฎอยู่บ่อยครั้ง ในความหมายของชนอียิปต์นั้น ดอกบัวเป็นตัวแทนของสามความหมาย คือ การเกิดใหม่ ความตาย และการผนึกรวมกันของอียิปต์เหนื อและใต้
ในส่วนของการเกิดใหม่นั้น ชาวอียิปต์โบราณ กล่าวว่า ลักษณะของดอกบัวที่บานในตอนเช้า และเริ่มหุบในตอนบ่าย ก่อนจะค่อย ๆ มุดลงใต้ผิวน้ำไปทีละน้อย และจะกลับมาเบ่งบานอีกครั้ งในเช้าวันถัดไป เปรียบเหมือนกับการเกิดใหม่ และเหมือนกับการที่ดวงอาทิตย์ซึ ่งเป็นสัญลักษณ์แห่งชีวิต ลาลับฟ้าในตอนเย็นย่ำ และโผล่มาทอแสงใหม่ยามรุ่งอรุ ณนั่นเอง ขณะเดียวกันก็ยังผูกความหมายกั บความตาย เนื่องด้วยคาถาแห่ งความตายโบราณของอียิปต์บทหนึ่ งหนึ่ง ว่าด้วยการเสกเปลี่ยนคนให้ กลายไปเป็นดอกบัวนั่นเอง
ส่วนความหมายสุดท้ายอันเป็นสั ญลักษณ์แห่งการผนวกรวมกันระหว่ างอียิปต์เหนือและใต้ เนื่องด้วยดอกบัวและอั กษรไฮโรกลิฟฟิกนั้นมีมากในดิ นแดนทางตอนเหนือ ส่วนต้นปาไปรัสซึ่งนำมาใช้เป็ นกระดาษนั้นขึ้นอยู่อย่างดาษดื่ นในดินแดนทางใต้ เมื่ออักษรไฮโรกลิฟฟิกของดอกบั วมาปรากฎบนกระดาษปาไปรัสเป็นครั ้งแรก จึงกลายเป็นสัญลักษณ์ ของการผนวกรวมกันของดินแดนทั้ งสอง
ความหมายของดอกบัวตามศาสนาพุทธ
ดอกบัวของศาสนาพุทธแทนความบริสุ ทธิ์ จิตใจที่ผ่องแผ้วสดใสไม่หมองมัว และความศรัทธา ทั้งยังหมายถึงการตรัสรู้บรรลุ ธรรมเมื่อเปรียบกับดอกบัวที่ เคยอยู่ใต้โคลนตมได้โผล่พ้นน้ ำออกมาเบ่งบานรับแสงตะวันในที่ สุด
นอกจากนี้ดอกบัวสีต่าง ๆ ยังแทนความหายที่แตกต่างกั นออกไปได้ด้วย ดังนี้
ความหมายของดอกบัวตามศาสนาฮินดู
ความหมายของดอกบัวในศาสนาฮินดู คือดอกไม้ที่สื่อถึงความงาม ความงอกเงย จิตวิญญาณ และความเป็นนิรันดร์ ทั้งดอกบัวยังเป็นสัญลักษณ์ที่ ปรากฎมาพร้อม ๆ กับเทพของฮินดู เช่น พระนางลักษมีที่นั่งบนดอกบัวบาน เป็นต้น รวมทั้งมีความหมายที่คล้ายคลึ งกับดอกบัวของศาสนาพุทธ ที่เปรียบคนเขลาและผู้ปราดเปรื่ องดังบัว 4 เหล่า โดยในทางฮินดูบอกว่า แม้จะเป็นคนสติเขลาเบาปัญญา แต่ก็ยังสามารถเรียนรู้แล้วค่อย ๆ เจริญสติขึ้นมาได้เช่นกัน